Jakość światła to nie tylko jasność. Na to, jak widzimy kolory i jak się czujemy w domu, wpływają CRI, nowsza metryka TM-30 (Rf i Rg) oraz spójność barwowa SDCM. Oto praktyczne progi i przykłady zastosowań do kuchni, łazienki, salonu i sypialni – bez marketingowych sztuczek.
Spis treści
- Czym różnią się CRI, TM-30 i SDCM – szybki przewodnik
- CRI w praktyce domowej – jakie wartości są „wystarczające”
- TM-30: Rf i Rg, czyli wierność i nasycenie barw w realnym świecie
- SDCM (MacAdama) i jednolitość barwy między oprawami
- Rekomendacje do pomieszczeń: kuchnia, łazienka, salon, sypialnia
- Jak czytać etykiety i karty produktów LED (na co zwracać uwagę)
- Mity, kompromisy i najczęstsze błędy przy wyborze źródeł
Czym różnią się CRI, TM-30 i SDCM – szybki przewodnik
CRI (Ra) ocenia zgodność odwzorowania barw względem wzorca – skala 0–100. Dobre źródła dla domu zwykle mają CRI ≥90, ale samo Ra nie mówi wszystkiego o nasyceniu i równowadze barw.
TM-30 to nowsza metryka: Rf (wierność, podobnie do CRI, 0–100) oraz Rg (nasycenie, 60–140), plus wykresy barw dla 99 próbek i „strzałki” przesunięć tonów. Ułatwia ocenę, czy światło „wypłukuje” lub „przepompowuje” kolory.
SDCM (MacAdam) mierzy spójność barwową między produktami/partiami. Im niższe SDCM (np. 2–3), tym mniejsze różnice odcienia bieli (CCT) między oprawami – ważne, gdy łączysz kilka źródeł w jednym pomieszczeniu.
CRI w praktyce domowej – jakie wartości są „wystarczające”
W domowych wnętrzach sprawdzają się: CRI ≥90 jako bezpieczne minimum dla kuchni, salonu i łazienki. CRI 95+ docenisz przy ekspozycji obrazów, drewna, kosmetyków i jedzenia.
CRI 80 może być akceptowalne w strefach technicznych lub komunikacji, ale w porównaniu z CRI 90+ skóra, tkaniny i potrawy tracą naturalność.
- Kuchnia/blat: celuj w CRI ≥90; jeśli to możliwe ≥95 nad strefą przygotowania.
- Salon/jadalnia: CRI ≥90 plus ściemnianie dla komfortu wieczorem.
- Łazienka/lustro: CRI ≥90 (lepsze odwzorowanie makijażu i skóry).
- Sypialnia: CRI ≥90 przy głównych punktach, CRI 80 akceptowalne przy światłach pomocniczych.
TM-30: Rf i Rg, czyli wierność i nasycenie barw w realnym świecie
Rf bliski 100 oznacza wierne kolory, Rg ≈100 to naturalne nasycenie. Rg >100 daje „żywsze” barwy (czasem pożądane przy drewnie i jedzeniu), Rg <100 może wyglądać płasko.
Praktyczne cele domowe: Rf ≥90 i Rg 95–105. Unikaj skrajności (np. Rg 110–120) w oświetleniu ogólnym – lepsze do akcentów, nie do całego pomieszczenia.
Warto sprawdzić wykres barw TM-30 (wektorowe przesunięcia) – ujawnia, które tony (czerwienie, zielenie, błękity) są nadmiernie „podbijane” lub osłabiane.
SDCM (MacAdama) i jednolitość barwy między oprawami
Różne partie LED mogą mieć nieco inne CCT przy tym samym „3000K”. SDCM ≤3 zwykle gwarantuje bardzo dobrą spójność – lampy nie „świecą inaczej” w jednym pokoju. SDCM 5 bywa dostrzegalne jako delikatne rozbieżności.
- W jednym pomieszczeniu trzymaj tę samą barwę (np. 3000K) oraz podobny SDCM.
- Przy łączeniu nowych i starych opraw – porównuj na żywo; różnice widać szczególnie na białych ścianach.
Rekomendacje do pomieszczeń: kuchnia, łazienka, salon, sypialnia
Kuchnia i wyspa: 3000–3500K, CRI ≥90 (lepiej ≥95 nad blatem), TM-30: Rf ≥90, Rg 95–105; SDCM ≤3. Rozważ miks: oprawy zadaniowe + wypełniające.
Łazienka/przy lustrze: 3000–4000K zależnie od preferencji; CRI ≥90; TM-30 Rf ≥90; SDCM ≤3, aby uniknąć różnic odcienia wokół lustra.
Salon/jadalnia: 2700–3000K wieczorem, CRI ≥90; TM-30 Rf ≥90; Rg ~100. W jadalni nad stołem wysokie CRI poprawia wygląd potraw i drewna.
Sypialnia: 2700–3000K, CRI ≥90 dla głównych lamp; akcenty mogą mieć CRI 80–90. Priorytet: ściemnianie i równy rozsył bez olśnień.
Jak czytać etykiety i karty produktów LED (na co zwracać uwagę)
- Szukaj jawnych deklaracji: CRI/Ra, najlepiej także TM-30 (Rf, Rg) i SDCM.
- Sprawdź CCT (np. 2700K/3000K/4000K) i tolerancję (SDCM). W serii opraw trzymaj tę samą barwę.
- Porównuj także UGR/olśnienie, rozsył i możliwość ściemniania – to buduje komfort, nie tylko „jakość koloru”.
- Brak danych TM-30/SDCM? Traktuj ostrożnie – to może być znak, że producent nie kładzie nacisku na spójność barw.
Mity, kompromisy i najczęstsze błędy przy wyborze źródeł
- Mit: „Im zimniej, tym jaśniej.” Fakt: Percepcja kontrastu wzrasta przy wyższych CCT, ale lumeny nie wynikają z barwy.
- Mit: „CRI 80 wystarczy wszędzie.” Fakt: W kuchni i łazience różnica do CRI 90+ jest wyraźna.
- Błąd: mieszanie partii o różnych SDCM; widać „różne biele” na jednej płaszczyźnie.
- Kompromis: bardzo wysokie CRI może minimalnie obniżyć skuteczność lm/W – stawiaj na jakość tam, gdzie liczą się kolory.
Sekcja zakupowa i szybkie decyzje
Lampy wiszące nad wyspę
Wybieraj modele z CRI ≥90 i deklaracją TM-30 (Rf, Rg). Stabilne CCT i niskie SDCM gwarantują spójny kolor światła.
Systemy szynowe
Miks opraw o wysokim CRI do zadań i wypełnienia. Łatwo dodasz akcenty o Rg≈100–105 dla żywszych kolorów.
Plafony ściemnialne / z pilotem
Komfort wizualny to nie tylko CRI – steruj barwą i jasnością, utrzymując spójną temperaturę barwową w pokoju.
Powiązane kategorie
- Lampy wiszące nad stół
- Lampy wiszące nad wyspę
- Systemy szynowe
- Plafony ściemnialne
- Plafony z pilotem
- Nowoczesne lampy wiszące
- Kinkiety punktowe
- Plafony chrom
Nota ekspercka: Wysokie CRI i dobre parametry TM-30 poprawiają wierność i odbiór kolorów, a niski SDCM zapewnia spójność barwy w pomieszczeniu. Zawsze weryfikuj parametry na żywo przy Twoich materiałach (drewno, tkaniny, ceramika) i trzymaj jedną barwę CCT w danym pokoju.
