Jedna instalacja, wiele scen. Tłumaczymy różnice systemów i dajemy gotowe zestawy do salonu, kuchni i korytarza.
1F vs 3F vs magnetyczne
Szyny pozwalają budować elastyczne światło: zadaniowe nad blatem, akcenty na ścianach, miękkie tło w salonie. Wybór systemu decyduje o liczbie niezależnych scen i rodzaju opraw.
| System | Co to daje? | Typowe zastosowania | Ściemnianie i sterowanie | Montaż |
|---|---|---|---|---|
| 1F (jednoobwodowy) | Wszystkie oprawy na jednej scenie/obwodzie. Prosty i budżetowy. | Kuchnia z wyspą, korytarz, mały salon. Szybki retrofit z jednego punktu. | Najczęściej ściemnianie całej grupy (ściemniacz ścienny) lub per-oprawa jeśli ma własne sterowanie. | Natynkowo, podwieszany lub wpuszczany. |
| 3F (trójobwodowy) | Do 3 niezależnych scen na jednej szynie (A/B/C). Największa elastyczność w 230V. | Otwarte salony, długie korytarze, jadalnia+salon. Różne nastroje w tym samym układzie. | Każdy obwód sterowany osobno; możliwe sterowanie inteligentne per obwód lub per oprawa. | Natynkowo/podwieszany/wpuszczany; profil solidniejszy niż 1F. |
| Magnetyczne (zwykle 48V) | Moduły „na klik”: spoty, linie, wall-wash, wiszące. Bardzo czysty look, szybka rekonfiguracja. | Nowoczesne salony i kuchnie, wnęki TV, korytarze „hotelowe”. | Ściemnianie przez zasilacz/sterownik (np. 0–10V/DALI) lub moduły smart. Często niezależne strefy. | Wymaga zasilaczy 48V i pilnowania polaryzacji; dostępne wersje wpuszczane i natynkowe. |
Plan okablowania
Dobre okablowanie przesądza o komforcie. Nawet przy jednym punkcie zasilania można zasilić kilka scen, jeśli zawczasu przewidzisz odpowiednie złącza i przebieg szyn.
- Punkty zasilania: zaplanuj doprowadzenie przewodu do początku biegu szyny (czasem do środka układu). W 3F przewidź osobne wyjścia z rozdzielni, jeśli chcesz niezależne przełączniki.
- Łączniki L/T/X i narożniki: pozwalają prowadzić światło szlakiem funkcji (kuchnia → jadalnia → salon). Minimalizuj liczbę zasileń – jeden punkt + łączniki zwykle wystarczą.
- Wysokości: natynkowo pod sufitem (czysty montaż), podwieszane w wysokich wnętrzach, wpuszczane przy sufitach GK (pamiętaj o szczelinach dylatacyjnych).
- Magnetyczne 48V: zaplanuj miejsce na zasilacz(e) (szafa, podsufitka, sufit GK) i dostęp serwisowy. Zachowaj polaryzację i limit mocy na odcinku profilu.
- Sterowanie: klasyczne (łączniki) + ściemniacz, albo inteligentne (moduły Zigbee/Wi-Fi, sterowniki 0–10V/DALI dla 48V). W 3F często stosuje się „trzy klawisze” – po jednym na każdy tor.
Moduły i kąty świecenia
Najmocniejszą stroną szyn są wymienne moduły i optyki. Z ich pomocą budujesz warstwowe światło – od akcentu po równomierny „wash”.
- Spot (15–24°) – akcent na obrazy, półki, wyspę; pięknie modeluje faktury.
- Spot uniwersalny (36°) – „roboczy koń” do salonu i jadalni, dobry kompromis zasięgu i równomierności.
- Szeroki (60–90°) – delikatne tło bez plam, do korytarzy i stref wypoczynku.
- Wall-washer – równy „wash” ściany galerii/TV, poszerza optycznie przestrzeń.
- Linie/liniowe profily – równomierne oświetlenie blatu, stołu, komunikacji.
- Wiszące na szynie – nad stół/wyspę; plus: łatwo ustawić liczbę i rozstaw po montażu.
Barwa i CRI: do stref dziennych najczęściej 3000K i CRI ≥90; w pracy/nauce 3500–4000K. Ściemniaj co najmniej część opraw, aby przełączać „task → ambient”.
Błędy montażowe
- Jedna scena na wszystko (w 1F): brak niezależności powoduje „albo za jasno, albo za ciemno”. Jeśli potrzebujesz dwóch scen, wybierz 3F lub podziel 1F na dwa niezależne obwody.
- Zbyt mało punktów w długich korytarzach: powstają „dziury” w świetle. Użyj większej liczby modułów lub szerszej optyki.
- Oś świecenia prosto w TV/okna: ustaw spoty tak, by nie robiły odbić; w strefie TV preferuj wall-wash i rozproszenie.
- Brak planu dla zasilaczy 48V: w magnetycznych przewiduj miejsce, chłodzenie i dostęp; nie przekraczaj mocy/odcinka przypisanych do jednego zasilacza.
- Mieszanie barw bez planu: trzymaj spójną CCT w jednej przestrzeni (np. 3000K), a ewentualne wyjątki (biurko) separuj scenami.
- Brak ściemniania: utrudnia budowę nastroju. Minimum to ściemnialna linia lub część spotów.
Salon (sceny: relaks / goście / TV)
3F: A – spoty akcentowe 24–36°, B – linie/wash tła 60–90°, C – wiszące nad stołem/wyspą.
Kuchnia
1F: linia nad blatem + 2–3 spoty; lub magnetyczny 48V: linie + spoty + wiszące w jednym profilu.
Korytarz
Spot 36–60° co 1,2–1,8 m lub linie ciągłe; czujnik ruchu jako scena nocna.
Powiązane kategorie
- Systemy szynowe – wszystkie
- Systemy szynowe 1F
- Systemy szynowe 3F
- Systemy Magnetyczne
- Konfiguratory systemów
Nota ekspercka: Wskazówki wynikają z praktyki wdrożeń mieszkań i domów. Parametry (kąty, strumień, zasilacze) dobieraj do wysokości sufitu i kolorystyki wnętrza.
